Definicja
Podatek VAT czyli podatek od towarów i usług to podatek od wartości dodanej pobierany na kolejnych etapach obrotu towarami lub usługami. W Polsce został wprowadzony w 1993 roku. Podatek dzięki ma charakter wielofazowy, zakłada brak kaskadowego nakładania się należności.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami opodatkowane są:
- sprzedaż towarów i świadczenie usług – obrót krajowy
- wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów czyli sprzedaż towarów z Polski do innych państw Unii Europejskiej i sprowadzanie towarów z innych krajów Unii – obrót wspólnotowy
- eksport oraz import towarów i usług spoza Unii – obrót z zagranicą.
Kto i jak płaci VAT?
Co do zasady podatnikami są firmy oraz wszystkie rodzaje spółek. W wyjątkowych przypadkach mogą to być również osoby fizyczne.
Obowiązek obliczania i wpłacenia podatku VAT ciąży na sprzedawcach towarów i usług. Faktycznie jest on płacony przez finalnego odbiorcę dóbr. Dlatego z towarem bądź usługą związane są dwa rodzaje cen. Cena netto czyli cena towaru, która nie uwzględnia podatku oraz cena brutto, czyli wartość towaru lub usługi z doliczonym podatkiem VAT.
Aby uniknąć kilkukrotnego płacenia należnego podatku wprowadzono następujący mechanizm odliczania podatku VAT. Podatek zapłacony przez przedsiębiorcę przy zakupach towarów lub usług określa się jako VAT naliczony. Natomiast podatek, który doliczany jest do ceny sprzedawanych dóbr to VAT należny.
Przedsiębiorca wpłaca na rachunek Urzędu Skarbowego różnicę pomiędzy podatkiem należnym i naliczonym. Jeżeli kwota VAT naliczonego jest wyższa od należnego przedsiębiorca może otrzymać zwrot lub przenieść pulę podatku naliczonego w następnym miesiącu.
Podatek VAT rozliczany jest raz w miesiącu lub raz na kwartał w zależności od tego, jaki sposób został zadeklarowany w Urzędzie Skarbowym. Wysokość należnego podatku wykazuje się w specjalnej deklaracji. Podstawą opodatkowania jest obrót.
Stawki podatku VAT obowiązujące w Polsce to 23%, 8%, 5% i 0%. Z tym że 23% to stawka podstawowa, natomiast pozostałe stawki dla towarów i usług określane są w odpowiednich przepisach.